Drieluik van de Grote Markt

De Grote Markt is een bruisende plek, het publiek is opvallend divers en altijd in voor een praatje. Vanaf de Prinsegracht heb je bovendien zicht op de toren van de Grote Kerk. Daar plantte ik een klapstoeltje en tekende dit panorama.

Op deze pagina vindt u informatie over het creatieve proces, verhalen van Hagenezen en achtergronden over deze bijzondere locatie.

EEN ROKJE MAAKT NOG GEEN LENTE Door Jan van der Mast

Het is de eerste mooie lentedag in Nederland. Mark fietst langs de Vliet naar Den Haag. Op zijn bagagedrager steekt een plastic stoel uit. Onder zijn rechterarm heeft hij een windgevoelig foambord van zo’n 1.80 meter geklemd, waarop een even lange tekening zit vast getapet. Om tien uur strijkt hij neer op de Grote Markt in Den Haag, zet zijn stoeltje naast de entree van Randstad Uitzendbureau en legt het tekenbord op zijn schoot.
‘Je zit in de schaduw,’ waarschuw ik hem.
‘Geen paniek! De zon draait. ’
Hij pakt een fineliner en trekt - zonder warming up - een paar rake lijnen om de gevels van de horeca panden te duiden.
 Ik bestudeer Mark zijn tekening. Hij heeft al twee dagen op deze plek getekend.
Op het witte papier zijn vier verspreid liggende tekenvlakken zichtbaar: bomen, een serie van duizend dakpannen, twee super gedetailleerde fietsen en een bestickerde lantaarnpaal.

Hoe moet dat bij elkaar komen? denk ik bezorgd. Hoe gaat dat aansluiten? Mark oogt relaxed. Hij wijst op de fiets aan de rechterkant die slechts voor 80 procent is getekend. ‘Ja, die mevrouw moest weer weg, verontschuldigde zich hevig. Ik moest haar echt geruststellen dat ik het ontbrekende achterwiel kan vullen met een fiets die later op dezelfde plek wordt geparkeerd.’
Ondertussen kijken de eerste bewonderaars over Marks schouders mee en strooien met complimenten: ‘Zo hé,’ verzucht een meisje met een bol gezicht,’ Zo hé, jij kan tekenen!’
‘Dat is gewoon een kwestie van oefenen, hoor,’ zeg ik. Het meisje kijkt me verbaasd aan. ‘Had je zijn eerste panorama moeten zien. Dat leek nergens op. Mark heeft echt stappen gemaakt

de laatste jaren.’ Het meisje neemt snel een paar foto’s van de grinnikende Mark en loopt hoofdschuddend weg.
Een oudere dame met een Amerikaans accent roept spontaan tot Mark: ‘Ik ken jou uit Delft. Ik ben op je atelier geweest.’ Ze buigt zich over de getekende fiets, die Mark niet heeft kunnen voltooien.
‘Op die fiets ben ik helemaal los gegaan,’ bekent Mark.
De dame knikt. ‘Het is fascinerend gedetailleerd.’
‘Ja, hoe meer ik zie, hoe meer ik teken,’ zegt Mark. ‘Fietsen zijn fijn om te tekenen. Er is zoveel van de techniek te zien. Dat is bij auto’s anders. Die hebben grote saaie vlakken.’ De Amerikaanse neemt hartelijk afscheid.

Ik vraag Mark naar de verschillen tussen Den Haag en Delft. Tenslotte zit hij nu voor het eerst op een Haagse plek na een paar jaar louter Delftse binnenstadpanorama’s te hebben gemaakt.
‘De Grote Markt is heel levendig. Er komt veel jeugd. De bevolking is gevarieerder dan in Delft. Er komen hier ook mensen die de weg kwijt zijn. Maandag liep een jongen heel hard te gillen. Een andere man was dronken en brulde ‘Zo, en nou ga ik weer eens solliciteren’. Hij stapte bij Randstad binnen.’
‘En toen?’
‘Nooit meer terug gezien!’
Mark zijn hand tekent even niet. Hij kijkt naar een roofvogel die boven de kerktoren cirkelt. Even later wijst hij op een kauw die op een

fietsstuur is neergestreken. ‘Moet je eens kijken wat voor capriolen hij uithaalt.’ De kauw hupt van stuur naar zadel naar andere fiets.
‘Heb jij iets met vogels?’
‘Ja, ze reizen zo makkelijk van plek naar plek. Ze kunnen overal heen. Dat moet toch een machtig gevoel geven.’
Ik knik en denk: Mark is ook een soort vogel. Dan duikt hij op in Delft, dan weer in Den Haag. Hij heeft alleen een stoel, een foambord, zijn fineliners en zijn adelaarsblik nodig. En die zaken neemt-ie mee op zijn fiets.
‘Wat is je plan?’ vraag ik. ‘Ga je nu Den Haag veroveren?’

‘Eh ... Nee, ik wil in verschillende steden een panorama maken. Na Den Haag ga ik waarschijnlijk naar Haarlem.’
Terwijl hij spontaan een strategie bedenkt, tekent hij in de vrije ruimte tussen de stickerpaal en de boom het hoofd van een vrouw, die haastig passeert: haar neus, ogen, mond en kapsel. Hij wacht tot een tweede vrouw voorbij loopt en tekent haar schoudertas. ‘Ik ga nu brokjes mensen tekenen’, zegt Mark. ‘Ik zal eens turven hoeveel dames ik nodig heb om een volledige vrouw te kunnen tekenen. Kijk, in de verte komt een sjaaltje aan, dat ik kan gebruiken. Het is iets minder elegant dan de schoudertas, maar het kan er mee door.’
Ik zeg: ‘Nu snap ik waarom die mensen op jou tekeningen zo wonderlijk uitgedost zijn.’

Mark tekent onverstoorbaar door aan de vrouw-in-wording. Vijf minuten later legt hij zijn pen neer: ‘Zo, ik had tien pasanten nodig om deze vrouw te kunnen tekenen.’
Dan loopt er een meisje met een rokje langs Mark zijn tekenplek. Ze heeft panty’s aan. ‘Dat is pas het eerste rokje dat ik zie’, zeg ik.
‘Hoeveel rokjes heb je nodig om er Rokjesdag van te maken?’
‘Minimaal twee,’ beweer ik. ‘En dan moeten er wel blote benen onder zitten.’ ‘Precies,’ zegt Mark. Eén rokje maakt nog geen lente.‘
Het is inmiddels twaalf uur. De terrassen vullen zich. ‘Heerlijk die zon’, verzucht een dame aan een tafeltje. ‘Lekker vitamine D.’ Mark heeft er twee tekenuren opzitten.

Ik vermoed dat hij nog wel zeven tekendagen nodig heeft om het panorama te voltooien. Met een mooi lente is hij half april klaar. Dan kan het inkleuren op de computer beginnen. Ook een fijne klus.

Jan van der Mast, 16 maart 2012

foto: Coen Dekkers

foto: Coen Dekkers